Trump: “İran Haftalar İçinde Nükleer Bomba Yapacak” — ABD İstihbaratı: “Durum O Kadar Acil Değil”

ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın sadece “birkaç hafta içinde” nükleer bomba yapabileceğini iddia etti. Ancak hem ABD istihbarat yetkilileri hem de Trump’a yakın bazı Kongre üyeleri bu iddiayı destekleyen bir kanıt olmadığını söylüyor.

Trump, çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada alarm zillerini çaldı: “İran birkaç haftaya kalmaz nükleer silah sahibi olacak. Buna seyirci kalamayız,” dedi.

Ancak Washington’da herkes aynı fikirde değil.

Kongre’ye sunulan ABD istihbarat raporlarına göre: Evet, İran’da ciddi miktarda zenginleştirilmiş uranyum var, ama hayır, İran bu uranyumu nükleer silaha dönüştürmeye karar vermiş değil.

“Şu ana kadar istihbarat topluluğu, İran’ın nükleer silaha yönelmediği yönündeki değerlendirmesini sürdürüyor,” dedi Senatör Mark Warner (Demokrat, Virginia), Senato İstihbarat Komitesi başkan yardımcısı. “Uranyum zenginleştiriyorlar, ancak henüz silahlaştırma yoluna gitmediler.”

Trump Kendi İstihbarat Başkanını Yalanladı

Trump ayrıca, kendi istihbarat direktörü olan Tulsi Gabbard’ın mart ayında Kongre’ye verdiği ifadeyi de açıkça reddetti. Gabbard, İran’ın bomba yapma kararı almadığını, ancak sivil kullanımın çok ötesinde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunu belirtmişti.

Trump’ın yanıtı netti: “Ne dediği umurumda değil.”

Gabbard’ın ifadesi, ABD’nin casus teşkilatlarının analizlerine dayanıyordu. Bu analizlere göre İran, şu anda %60 oranında zenginleştirilmiş yaklaşık 400 kilogram uranyuma sahip — bu miktar teorik olarak 10 bomba yapmaya yetecek kadar. Ancak bu uranyumu %90 saflıkta silah seviyesine çıkarmak ve bunu bir bomba haline getirmek aylar, hatta daha uzun sürebilir.

Peki İsrail Ne Diyor?

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, çok daha karamsar bir tablo çiziyor. Fox News’e konuşan Netanyahu, İran’ın gizli bir bomba planı yürüttüğünü ve aylar içinde test cihazı yapabilecek noktaya geldiğini söyledi.

“Aldığımız ve ABD ile paylaştığımız istihbarat son derece netti,” dedi Netanyahu. “İleri adımlar atıyorlardı. Bir test cihazı ve muhtemelen ilk silahı aylar içinde yapabileceklerdi.”

Ancak burada bir soru işareti var: ABD istihbaratı sık sık İsrail’den gelen bilgileri de kullanıyor. Yani ya Netanyahu farklı bir değerlendirme yapıyor ya da başka bir gündemi var.

“Eğer İran hakkında yeni bir istihbarat varsa, bunu bilmek zorundayım,” diyen Warner, “ve bu değişiklik siyasi baskıyla değil, somut kanıtlarla yapılmalı,” diye uyardı.

İran Gerçekten Ne Kadar Yakın?

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ve nükleer uzmanlar, İran’ın kısa sürede bomba yapabilecek kadar fissil materyale ulaşabileceğini kabul ediyor. Ama bu, İran’ın elinde gerçekten bir nükleer bomba olacağı anlamına gelmiyor.

IAEA Başkanı Rafael Grossi, “İran şu anda %60 zenginleştirilmiş uranyum üreten tek nükleer silaha sahip olmayan ülke,” dedi.

Ancak Grossi aynı zamanda şu uyarıyı da yaptı: Henüz İran’ın nükleer bomba yapma yoluna girdiğine dair hiçbir somut kanıt yok.

Gerçek bir bomba üretmek, tasarım, inşa, test ve teslim sistemleri geliştirme gibi süreçlerle aylar hatta yıllar sürebilir.

Bu Arada İsrail Vuruyor

İsrail savaş uçakları geçtiğimiz günlerde İran’ın nükleer altyapısına yönelik hava saldırıları başlattı.

Yetkililere ve IAEA verilerine göre, bu saldırılar İran’ın Natanz’daki santrifüj tesisini, uranyumu metal hale getiren laboratuvarları ve bazı füze merkezlerini hedef aldı.

İsrail, nükleer programda çalışan bazı bilim insanlarını da öldürdüğünü iddia ediyor. Batılı kaynaklar bu saldırıların İran’ın programını birkaç ay geriye atmış olabileceğini söylüyor.

Tehdit mi Gerçek mi?

Trump ve Netanyahu nükleer bir İran tehdidini yüksek sesle dillendirirken, ABD istihbaratı henüz bu alarm düzeyine ulaşmış değil.

Gerçek şu: İran bomba yapımına karar vermemiş olabilir — ama nükleer savaşın eşiğinde yaşadığımızı söyleyenler her geçen gün daha fazla ses çıkarıyor.

Peki İran gerçekten bomba yapmaya mı gidiyor, yoksa Batı yeni bir savaşa gerekçemi arıyor? Takipte kalın.

Kaynak: Güncel Yazılar, 19 Haziran 2025