Rusya'dan Buğday Ablukası

Sedat Laçiner

Tahıl Anlaşması'na 17 Temmuz'da tek taraflı olarak son veren Rusya, o tarihten bu yana Ukrayna'ya karşı "tahıl savaşı" başlattı desek yanlış olmaz... Rus güçleri 10 gündür Ukrayna'nın Karadeniz ve Tuna nehri üzerindeki limanlarını ve nakliye altyapısını vuruyor... Hedef alınan yerler arasında buğday siloları, depolar, hatta bezelye, arpa vs. yüklü taşıtlar bile var... Ruslar, Ukrayna'nın dış dünyaya bir tek buğday tanesi bile göndermemesinde kararlı görünüyorlar...

Rusya'nın aldığı bir diğer önlem ise Ukrayna limanlarının giriş çıkışlarını deniz mayınlarıyla mayınlamak... Yaklaşık 10 gündür sular mayınlanıyor, bu sularda gemi nakliyatı artık daha zor... Zaten bunu göze alsanız bile yük alıp yük boşaltabileceğiniz bir Odessa limanı artık yok...

Rusya'nın üçüncü adımı ise Ukrayna limanlarına yönelen tüm geileri "düşman" ve "hedef" sayması... Son gelen haberlere göre Rus Ordusu, Karadeniz'de sivil gemileri vurmaya hazırlanıyor... Yolunu şaşırıp Ukrayna'ya doğru yol alan gemiler de vurulabilir...

"RUSYA DÜNYA'YI AÇ BIRAKIYOR"

Rusya'nın tahıl anlaşmasından çekilmesi sadece Ukrayna'yı değil tüm dünyayı ilgilendiriyor, çünkü Ukrayna dünyanın "tahıl ambarları"ndan biri... Ukrayna hububatı dünya piyasalarına çıkamazsa herkesin sofrasındaki ekmek daha pahalı hale gelecek. Nitekim 17 Temmuz'den bu yana buğday fiyatları dünya piyasalarında yüzde 13 civarında arttı ve artışın sürmesi bekleniyor... Bugünleri öngörerek bazı ülkeler buğday üretimlerini artırdılarsa da fiyat artışının önüne geçilemiyor...

Ukrayna buğdayının dünya piyasalarına çıkamamasının en çok vurduğu bölge ise Afrika... Bazı bölgeleri zaten kıtlık yaşayan Afrika ülkeleri buğdaya artık daha zor ulaşabiliyor. Bu nedenle bazı Afrika liderleri Rusya'yı kararı nedeniyle eleştirdi... Batı dünyası ise Rusya'yı "gıdayı silah olarak kullanmak"la suçluyor...

RUSYA ZOR DURUMDA

Rusya'nın tahıl anlaşmasından neden çekildiği sorgulansa da kararın nedenleri aslında açık; Kremlin zor durumda, hem içeride hem de dışarıda kendini sıkışmış hissediyor ve kısa zamanda bir zafere çok ihtiyacı var... Ukrayna, bazı topraklarını kaybetmiş olsa da ülkede gündelik hayat bir şekilde akıyor. Gıda ihracatının baltalanması Ukrayna'yı hem önemli bir gelirden yoksun bırakacak hem de ülke içinde gıda sorunu yaşanmasına yol açabilecek. Ayrıca Karadeniz ve Tuna limanlarının kullanılamaz hale gelmesi Ukrayna'nın kuşatılmışlık hissini artıracak. Kara ve demiryollarına yönelecek olan Ukraynalı tüccarlar bu kez de bu hatlar da Rus füze saldırıları ile karşılaşacaklar...

Rusya'nın Karadeniz kıyılarını hedef almasının bir diğer nedeni ise Batı'nın Karadeniz'e sokulmasına mani olmak... ABD ve Batı Avrupa güçlerinin bir şekilde Karadeniz'de üstünlük kurması Rusya'ya onarılmaz zararlar verebilir. Montrö Antlaşması bu hususta bazı sınırlamalar getirse de Romanya veya Bulgaristan bayrağı altında, ya da doğrudan Ukrayna bayrağı altında bölgeye gelecek Batılı savaş gemileri dengeleri sarsabilir.

RUSYA, SAVAŞI YAYIYOR

Rusya son 1-2 haftada yaptığı manevralarla savaşı yaymak istediğini açıkça gösterdi. Çünkü bunun alternatifi savaşın Rusya'nın içlerine yayılması. Ukrayna her geçen gün Moskova'yı bilke vurabilecek ateş gücüne kavuşuyor. ABD'nin rızasını almaları da an meselesi. Yani savaş Rus topraklarına her an girebilir. İşte Rusya bunu önlemek istiyor. Savaşı Karadeniz'de ve kuzey batıda yayması halinde üzerindkei yükü hafifletmeyi umuyor... Savaşın yayılmasında kilit ülke ise Belarus. Belarus üzerinden Polonya veya Litvanya ile bir kaos luşturmak mümkün... Bu noktada kilit yer ise "Suwalki koridoru" veya "Suwalki boşluğu".

Polonya'da aynı adı taşıyan yakındaki bir kasabadan ismini alan "Suwalki koridoru" Polonya ve Litvanya arasındaki yaklaşık 100 km'lik bir kara sınırı. Bu koridorun diğer iki yanında ise Belarus ve Rusya'nın eksklavı (exclave) Kaliningrad bulunuyor. Kaliningrad Baltık kıyısında bir Rus toprağı ancak Rusya ana topraklarıyla bağlantısı yok. Arada Litvanya ve Belarus var... Rus politikacılar Belarus ile Kaliningrad arasındaki bu dar sınırı ele geçirmeyi ve Kaliningrad ile "doğrudan" bağlantı kurmayı çok istiyor. Bu toprakları ele geçirmenin bir başka yararı ise Litvanya, Letonya ve Estonya'yı Polonya'ya, yani NATO topraklarına bağlayan tek bağntı noktası olması. Eğer Rusya veya Belarus Suwalki Koridoru'nu ele geçirmeyi başarırsa NATO çok ağır bir stratejik darbe almış olacak...